Nếu bạn chưa biết Joy Magano là ai, thì hãy về nhà, nhìn vào cây lau nhà thần kỳ của mình, bạn sẽ hiểu tại sao Hollywood lại làm “Joy” và đưa vào tranh tài tại Oscar. Dựa vào câu chuyện về cuộc đời của người làm ra cây lau nhà có thể vắt mà không cần chạm tay Miracle Mop này, bộ phim của David O'Russell đã gửi gắm những bài học về cách phát triển một doanh nghiệp thành công, ở ngay trên chính mảnh đất cạnh tranh cực kỳ khốc liệt.
Điều thú vị là, lời thoại hay nhất trong Joy, phim mới nhất được chắp bút và đạo diễn bởi David O'Russell (được biết đến qua các phim Silver Linings Playbook, The Fighter, America Hustle) lại đến từ một nhân vật ít khi xuất hiện trên màn hình.
“Đó là chuyện về đôi tay”, Neil Walker (Bradley Cooper thủ vai) đưa ra lời khuyên, và bài học từ cách những ngôi sao như Joan Rivers biến một thứ sản phẩm được giới thiệu qua màn ảnh trở thành hàng hóa được người ta săn đón. “Đó là những gì mà người ta sử dụng. Họ giữ những gì họ quan tâm.”
Con người được tạo thành từ hai phần: lý trí và tình cảm. Dù khó phân định cái nào nhiều hơn, nhưng một hành động lý trí đến đâu vẫn có bóng hình của tình cảm trong đó. Chúng ta có Giấc mơ Mỹ. Chúng ta có các bà mẹ đơn thân xây dựng nên doanh nghiệp từ chính mong muốn mang lại điều tốt đẹp cho gia đình mình. Với Joy (Jennifer Lawrence), đó là khi cô mệt mỏi với chuyện làm sạch dụng cụ lau nhà.
Joy là một bộ phim rất hữu ích cho những người đang nung nấu trong mình quyết tâm khởi nghiệp. Đơn giản nó dựa trên hành trình kinh doanh thực tế của Joy Mangano, người rất nổi tiếng với các bà mẹ Mỹ từ những năm 1990, và giờ thì đang là Chủ tịch của Ingenious Designs LLC, nhà sản xuất đồ nội thất và đồ dùng trong gia đình.
Đạo diễn O'Russell đã lồng ghép khéo léo trải nghiệm cảm xúc của nữ doanh nhân khi xây dựng nên một đế chế của mình, mở ra những góc cạnh đằng sau những con người thành công, tưởng như chỉ hành động dựa trên lý trí. Người xem đã đi từ thời thơ ấu của Joy đến hiện tại, thậm chí đi nhanh qua tương lai và giấc mơ của cô. Từng giai đoạn, người xem có thể cảm nhận sâu sắc một doanh nghiệp thực sự được hình thành từ cái gì. Hiển nhiên, nó không chỉ toàn màu xanh của đồng đô la Mỹ.
Cố nhiên, thành công của Joy đến từ sự kiên trì bền bỉ, nhưng Joy Magano không thể thành công mà không có cả tá cơ hội hiếm hoi.
Chẳng hạn, khi cần vốn thực hiện ý tưởng, Joy đã đến gặp người cha khó tính của mình - Rudy (Robert De Niro) - và mong ông thuyết phục người tình mới Trudi, một người có kha khá tiền, đầu tư vào công ty. Đâu phải lúc nào bạn cũng có một người thân giàu có và hào phóng, đúng không?
Một trùng hợp may mắn khác là ông chồng cũ của Joy, Tony (Edgar Ramirez) có một người bạn làm việc ở QVC (công ty truyền hình cáp của Mỹ). Khi hai người đến trụ sở mạng lưới mua sắm gia đình ở Pennsylvania, Walker đồng ý gặp Joy và trở thành người trợ lực không nhỏ cho sự thành công sau này của cô.
Phải thừa nhận thôi, ngay cả một đội bóng toàn cầu thủ mạnh và ăn ý vẫn có thể bị xà ngang từ chối bàn thắng, kinh doanh cũng cần có thần may mắn đứng bên cạnh, dù không phải là yếu tố quyết định.
2. Kiên trì là chìa khóa, đặc biệt với nữ giới lăn lộn trên thương trường
Không ngạc nhiên khi Joy liên tục phải đấu tranh trên con đường sự nghiệp mà nam giới là kẻ thống trị. Suốt cả bộ phim, các nhân vật nam liên tục sử dụng lợi thế của mình để cản bước cô, dù vô tình hay cố ý.
Joy còn bị bao vây bởi các định kiến dành cho phụ nữ, từ những nhân vật truyền hình mà mẹ cô tôn thờ, tới người đứng đầu ở QVC nói cô nên mặc một bộ đồ hở hang khi muốn bán thứ gì đó trên truyền hình.
Joy không gục ngã hay chùn bước. Cô từ chối thất bại ngay cả khi đứng trước nguy cơ phá sản. Cô từ chối trả giá cho sai lầm ngớ ngẩn của đối tác sản xuất, ngay cả khi điều đó gây nguy hiểm cho chuỗi cung ứng. Trong một cảnh quay hấp dẫn, cô thay váy và mặc quần áo thông thường, lau nhà một cách thoải mái và tự nhiên. Cô muốn nói: Tôi là nữ doanh nhân, và tôi lau nhà một cách nhẹ nhàng như thế hàng ngày.
3. Không bao giờ đi một mình
Thực sự, dù kiên trì đến đâu, thất bại, rào cản vẫn luôn có thể khiến ta gục ngã. Joy cũng vậy, nhưng cô có gia đình.
Người cha khó tính, có một đồng bồ, nhưng cùng với nhân vật bà mẹ (người sa vào mối tình vô vọng với thợ sửa ống nước người Haiti), họ là bậc phụ huynh bất thường nhưng đầy sức mạnh nhất. Người chồng cũ không phải ngọn đèn sáng rực rỡ, nhưng là một người bạn đủ tin cậy cho Joy, đặc biệt những lời khuyên khôn ngoan và thời điểm cô cần nhất.
Joy độc lập, mạnh mẽ, tự tin và tỉnh táo, nhưng cô cũng có cơ sở để như vậy. Cho dù cố ý hay không, các thành viên trong gia đình đã giúp cô đi từng bước nhỏ, nhưng giá trị lớn, trong thước đo thành công của cô.
